Samen of alleen?

Als je wilt scheiden, kun je deze scheiding op meerdere manieren regelen. Je kunt allebei een eigen advocaat/begeleider of mediator in de arm nemen of je kunt het gezamenlijk regelen. Dat wil zeggen, samen dezelfde advocaat/begeleider of mediator in de arm nemen. Aan het samen regelen, zitten meerdere grote voordelen ten opzichte van ieder voor zich. Zo is het financieel bijvoorbeeld veel aantrekkelijker. Je deelt de kosten, dat scheelt minimaal de helft. Daarnaast verloopt het traject vele malen sneller als jullie de scheiding samen regelen. Voor de beeldvorming: een gezamenlijk traject kan in drie maanden zijn afgewikkeld, een eenzijdig traject (dus ieder een eigen advocaat) duurt minimaal een half jaar tot in sommige gevallen twee jaar. Tenslotte misschien nog wel het belangrijkste voordeel: je komt sneller aan je verwerking toe. De verwerking van een scheiding, verloopt vrijwel hetzelfde als een rouwverwerking na het verlies van een dierbare. Doordat je samen in onderling overleg, met hulp van een deskundige derde, tot goede afspraken komt om het huwelijk af te wikkelen, komt je sneller aan de verwerkingsfase toe. Samen de scheiding regelen heeft dus veel meer voordelen, dan dat ieder het voor zich regelt.

Soms ontkom je niet aan een eenzijdig traject. Bijvoorbeeld als er sprake is van geweld of mishandeling. Of als de ene partner wel wil scheiden en de andere partner niet wil scheiden en dus ook niet mee wil werken. In dat geval is het raadzaam een eigen begeleider of advocaat in de arm te nemen om toch tot een scheiding te komen.

Wat moet er voor de kinderen geregeld worden?

Bekijk ons overzichtelijke Stappenplan.

Ouderschapsplan
Als jullie minderjarige kinderen hebben en gezamenlijk gezag over de kinderen hebben (dit is bij kinderen geboren tijdens een huwelijk of geregistreerd partnerschap automatisch, bij samenwoners dient dit aangetekend te worden in het gezagsregister), moeten jullie verplicht een ouderschapsplan schrijven. In dit ouderschapsplan staan de afspraken die jullie gezamenlijk maken over de opvoeding van de kinderen, de manier waarop en waarover jullie elkaar gaan informeren, welke financiële afspraken jullie maken, hoe jullie de zorgtaken verdelen en vooral hoe jullie de kinderen betrokken hebben tijdens het schrijven van dit plan.

Omgangsregeling
Hoe jullie de zorgtaken verdelen, kan eigenlijk op twee manieren worden ingevuld. Ofwel je kiest voor een co-ouderschap (jullie zorgen 50/50 voor de kinderen) of je kiest voor een omgangsregeling. Een omgangsregeling mag je zelf invulling geven, dit hoeft niet persé een regeling te zijn waar de kinderen de andere ouder slechts om het weekend zien. Als jullie het er samen over eens zijn en het zijn afspraken waarin ook het belang van de kinderen is meegenomen, dan mag je alles overeenkomen met elkaar. Als een zaak voor de rechter komt, omdat beide ouders een eigen begeleider of advocaat in de arm hebben genomen, zal er nooit een co-ouderschap kunnen ontstaan. Dit komt, omdat de wetgeving geen co-ouderschap kent, onze wetgeving kent alleen omgangsregelingen. Alleen als je samen tot afspraken kunt komen, buiten de rechter om, kun je tot een co-ouderschap komen.

Financieel
Of je nu wel of niet gescheiden bent, je bent als ouder verantwoordelijk voor de kosten levensonderhoud van je kinderen totdat ze 21 jaar worden. Als je gaat scheiden en je hebt minderjarige of jong meerderjarige (18 -21) kinderen, moet je afspraken met elkaar gaan maken over hoe je dat financieel gaat regelen. Dat kan in de vorm van kinderalimentatie of in de vorm van een gezamenlijke kindrekening.

Kinderalimentatie is verreweg de meest voorkomende afspraak. De ene ouder wordt financieel verantwoordelijk voor de kinderen en de andere ouder betaalt deze ouder een bijdrage in de vorm van kinderalimentatie. De hoogte van de kinderalimentatie kan op twee manieren tot stand komen. Of je bepaalt samen een reëel bedrag en bent het daar samen over eens, of je laat een berekening maken aan de hand van de zogenaamde tremanormen. Dit laatste gebeurt het meest, omdat dat een goede, zuivere, onpartijdige manier is om tot een goed bedrag te komen.

Een gezamenlijke kindrekening komt regelmatig voor bij ouders die een co-ouderschap afspreken. Dit is een rekening waar beide ouders geld op storten en waar beide ouders toegang toe hebben. Zij kunnen daar gezamenlijk de kosten van de kinderen van betalen, zoals sport, school, kleding, etc. Er kleven twee nadelen aan een dergelijke rekening, waar je goed over na moet denken alvorens je hiervoor kiest. Het eerste nadeel is, dat je goed samen op één lijn moet zitten qua uitgaven voor bijvoorbeeld kleding en schoenen. Het kan een grote bron van ergernis worden en uiteindelijk tot ruzie leiden, als de een altijd dure merkkleding en schoenen koopt, terwijl de ander liever iets goedkoops zoekt. Je moet veel meer overleggen met elkaar en dat terwijl sommige ouders liever iets minder contact met elkaar willen hebben. Het tweede risico is, dat een bijdrage op een gezamenlijke rekening niet als kinderalimentatie wordt gezien. Als een van de ouders zich niet meer aan de afspraken houdt om de bijdrage te voldoen, is het een stuk ingewikkelder om de betaling toch af te dwingen, dan als het om kinderalimentatie gaat.

Partneralimentatie

Als je gehuwd of geregistreerd partner bent en je gaat scheiden, dan heb je recht op partneralimentatie. Wel moet er eerst vastgesteld worden of er een behoefte is. De behoefte wordt vastgesteld o.b.v. van het netto gezinsinkomen tijdens de huwelijkse periode. Beide partners hebben na de scheiding behoefte aan grofweg 60% van het netto gezinsinkomen. Per saldo kom je dan op 120%, maar dat komt omdat het leven van een alleenstaande duurder is. Je kunt bepaalde kosten zoals huur, gas en licht, etc. niet meer delen. Er wordt vervolgens gekeken naar het inkomen van de partners om te zien of ieder in hun eigen behoefte kunnen voorzien. Meestal kan iemand voor een groot deel in de eigen behoefte voorzien, maar het komt natuurlijk regelmatig voor, dat iemand niet in zijn of haar volledige behoefte kan voorzien. Dan wordt er gekeken of de ex-partner daarin bij kan dragen. Als de ex-partner voldoende draagkracht heeft om bij te dragen in de nog niet ingevulde behoefte van de andere partner, kan dat worden gedaan in de vorm van partneralimentatie. De duur van partneralimentatie is bij huwelijken met kinderen of huwelijken zonder kinderen, maar die langer dan vijf jaar hebben geduurd, maximaal 12 jaar. Bij huwelijken zonder kinderen, die korter dan vijf jaar hebben geduurd, is de duur maximaal dezelfde duur van het huwelijk.
Voor samenwoners die hun relatie beëindigen is er geen wettelijk recht op partneralimentatie. Er kan wel een clausule over opgenomen zijn in de samenlevingsovereenkomst en dan kan er wel sprake zijn van een alimentatieverplichting.

Scheiding en de fiscus

Als je uit elkaar gaat moet er een heleboel geregeld worden. Zo moet ook de goederengemeenschap worden verdeeld. Bij samenwoners zal deze niet heel uitgebreid zijn, bij mensen die getrouwd zijn in gemeenschap van goederen zal dat wel het geval zijn. Hoe dan ook, let goed op welke afspraken je maakt tijdens zo’n verdeling. Je kunt zomaar niet alles afspreken met elkaar. Dan heb je misschien wel een juridisch goede afspraak, maar fiscaal kan er een heleboel mis zijn. Zo moet je bijvoorbeeld heel goed opletten, als er een koopwoning in het spel is. Dit kan zich zomaar ontpoppen tot een fiscaal mijnenveld. Ook afspraken waarin lijfrentes uitgeruild worden tegen spaartegoed, kunnen fiscaal onjuist zijn. Laat je daarom goed informeren en begeleiden tijdens de verdeling door iemand die verstand van zaken heeft en anders kan goedkoop weleens duurkoop worden.