Praktische informatie
Samen één advocaat of ieder een eigen?
Als je wilt scheiden, kun je dit op meerdere manieren regelen. Je kunt allebei een eigen advocaat/begeleider of mediator nemen of je kunt het samen regelen met één advocaat/ mediator. Als je het samen regelt is dit de helft goedkoper. Daarnaast verloopt het regelen van de scheiding ook veel sneller als jullie de scheiding samen regelen. Om je er een beeld bij te geven: samen scheiden met één advocaat/mediator kan in drie maanden zijn geregeld. Als je ieder een eigen advocaat/mediator neemt, duurt het een halfjaar of soms wel tot 2 jaar. Soms wel tot twee jaar. Hoe eerder de scheiding goed geregeld is, hoe sneller jullie allebei kunnen beginnen met het verwerken ervan. Samen de scheiding regelen met één advocaat/mediator heeft dus meer voordelen, dan wanneer je allebei een eigen advocaat/mediator neemt. Soms is er geen andere keus dan een eigen advocaat te nemen. Bijvoorbeeld als er geweld of mishandeling is geweest. Of als de ene partner wel wil scheiden en de andere partner niet en dus ook niet mee wil werken.
Wat moet er voor de kinderen geregeld worden?
Bekijk ons overzichtelijke Stappenplan.
Ouderschapsplan
Als jullie een kind onder de 18 jaar hebben en hier allebei het gezag over hebben moeten jullie verplicht een ouderschapsplan schrijven. In dit ouderschapsplan staan de afspraken die jullie samen maken over de opvoeding van jullie kind, de manier waarop en waarover jullie elkaar gaan informeren, welke geldafspraken jullie maken en hoe jullie de zorgtaken verdelen. Hier wordt ook beschreven op welke manier jullie kind betrokken is geweest bij het schrijven van dit plan.
Heeft de vader ouderlijk gezag?
Je hebt net gelezen dat een ouderschapsplan schrijven verplicht is als allebei de ouders gezag hebben over het kind. Na de geboorte van een kind heeft de moeder automatisch gezag over het kind. De vader heeft dit ook als de ouders tijdens de geboorte al getrouwd waren of een geregistreerd partnerschap hadden of als dit is aangevraagd in het gezagsregister. Weet je niet zeker of de vader gezag heeft over het kind? Je kunt dit gratis aanvragen bij de rechtbank. Je vraagt dan om een uittreksel uit het gezagsregister, waarin staat wie gezag heeft over jullie kind. Meer informatie lees je op de website van Rijksoverheid of Rechtsspraak. Als jullie niet beiden het gezag hebben over jullie kind, zijn jullie niet verplicht om een ouderschapsplan te schrijven, maar het is wel verstandig.
Afspraken in het ouderschapsplan
Omgangsregeling
De zorg voor jullie kind kunnen jullie op twee manieren verdelen. Of jullie kiezen voor een co-ouderschap, dat betekent dat jullie ieder evenveel dagen voor jullie kind zorgen. Bijvoorbeeld de ene (helft van de) week bij de ene ouder en de andere helft of week bij de andere ouder. Of jullie kiezen voor een omgangsregeling. Aan een omgangsregeling mogen jullie zelf invulling geven. Wat je vaak hoort is dat het kind om het weekend naar de andere ouder gaat. Die kan, maar hoeft niet. Als de afspraken die jullie willen maken goed zijn voor jullie kind en jullie zijn het er allebei mee eens, dan is alles mogelijk.
Als jullie allebei een advocaat hebben en de scheiding met behulp van een rechter moet worden geregeld omdat jullie het samen niet eens worden, kan er nooit worden gekozen voor een co-ouderschap. Dit is omdat de wet geen co-ouderschap kent en alleen omgangsregelingen. Alleen als je samen goede afspraken kunt maken, zonder dat hulp van een rechter nodig is, kunnen jullie voor een co-ouderschap kiezen.
Financieel
Of je nu wel of niet gescheiden bent, je bent als ouder financieel verantwoordelijk voor alles in het leven van je kind, totdat hij/ zij 21 jaar is. Als jullie gaan scheiden en jullie hebben een kind jonger dan 21 jaar, moet je afspraken met elkaar maken over hoe je het financieel gaat regelen. Dat kan door het betalen van kinderalimentatie of met een bankrekening voor jullie kind, die jullie allebei kunnen gebruiken.
Kinderalimentatie is de meest gemaakte afspraak. Kinderalimentatie betekent dat er een bedrag wordt betaald zodat jullie kind kan leven. De ene ouder wordt financieel verantwoordelijk voor het kind en de andere ouder betaald aan deze ouder een deel mee in de vorm van kinderalimentatie. Hoeveel geld de andere ouder betaald (de alimentatie) kan op twee manieren worden bepaald. Of je bepaalt samen een goed bedrag en bent het daar samen over eens, of je laat dit uitrekenen door een advocaat/mediator. Het officieel laten uitrekenen gebeurt het meest, omdat dit een goede manier is om tot een goed bedrag te komen. De advocaat/mediator is onafhankelijk, wat wil zeggen dat het voor hem/haar niet uitmaakt hoeveel er wordt betaald.
Een rekening voor het kind komt vaak voor bij ouders die een co-ouderschap afspreken. Dit is een rekening waar beide ouders geld op storten en waar beide ouders gebruik van kunnen maken, voor het kind. Zo kunnen kosten voor het kind zoals sport, school of kleding, door de ouders samen worden betaald. Er zitten twee nadelen aan deze manier van kosten delen, waar jullie goed over na moeten denken voor je hiervoor kiest. Het eerste nadeel is dat je het samen eens moet zijn over hoeveel geld waaraan wordt uitgegeven. Zoals kleding of schoenen. Er kan ruzie komen als de een ouders altijd dure merkkleding koopt, terwijl de andere ouder liever iets goedkopere kleding koopt. Je moet veel overleggen met elkaar en dat terwijl sommige ouders liever iets minder contact met elkaar willen hebben. Het tweede nadeel is dat het bedrag dat jullie allebei op de rekening voor jullie kind storten, niet wordt gezien als kinderalimentatie. Als een van de ouders zich niet meer aan de afspraken houdt om (een bepaald) bedrag te storten, is het moeilijker om deze ouder te dwingen het geld te geven, dan bij kinderalimentatie. Betaald de andere ouder de kinderalimentatie niet zoals afgesproken? Dan kun je hulp krijgen van: LBIO (Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen). Kijk voor meer informatie op hun website: www.lbio.nl.
Partneralimentatie
Als je getrouwd of geregistreerd partner bent en je gaat scheiden, dan kan het zijn dat er niet alleen kinderalimentatie moet worden betaald, maar ook partneralimentatie. Dit gebeurt alleen als één van jullie te weinig inkomen heeft om goed te kunnen leven. Er wordt hiervoor gekeken naar het (netto) inkomen dat jullie als gezin hadden toen jullie nog getrouwd of geregistreerde partners waren. Beide partners hebben na de scheiding recht op ongeveer 60% van het gezinsinkomen. Je komt dan uit op 120%, maar dat komt omdat het leven van een alleenstaande ouder duurder is. Je kunt kosten als huur, gas en licht, niet meer met elkaar delen. Tot 2020 moest er maximaal 12 jaar partneralimentatie worden betaald. Vanaf 2020 zijn deze regels veranderd en is dit maximaal 5 jaar. Er zijn wel een aantal situaties waarin dat anders is. Laat je door een advocaat of mediator goed informeren over partneralimentatie. Voor ouders die niet getrouwd of geregistreerd partners zijn geweest, is er geen wet die zegt dat partneralimentatie betaald moet worden. Het kan wel zijn dat deze afspraak in jullie samenlevingscontract staat.
Scheiding en de belastingdienst
Als je uit elkaar gaat moet er heel veel geregeld worden. Zo moeten ook al jullie spullen worden verdeeld. Als jullie getrouwd zijn in gemeenschap van goederen, kun je hier niet zomaar alles over afspreken met elkaar. De afspraken moeten fiscaal (voor de belangdienst) en juridisch (volgens de wet) kloppen. Zeker als er een koophuis is en/of leningen. Het kan voor problemen zorgen als jullie het niet goed hebben geregeld. Laat je daarom goed informeren en helpen tijdens de verdeling door iemand die hier verstand van heeft.
Centraal in de campagne staan de scheiden-checklist (link: Scheiden-checklist: bekijk wat u allemaal moet regelen (belastingdienst.nl)) en de website www.belastingdienst.nl/scheiden. De online checklist geeft op basis van twaalf vragen een persoonlijk overzicht van de belastingen en toeslagen die jullie moeten regelen als jullie uit elkaar gaan.
Heb je hier vragen over? Neem dan contact op met het Scheidingspunt.